Göz Tembelliği

Göz Tembelliği nedir?

Göz tembelliği, tıbbi terimi "ambliyopi" olan bir göz sorunudur. Ambliyopi, bir gözün veya her iki gözün görme yeteneğinin normalden düşük seviyede olması durumunu ifade eder. Bu durum, genellikle çocukluk döneminde gelişir ve tedavi edilmezse kalıcı olabilir.

Belli bir numaranın üstündeki hipermetrop veya astigmatta, bir göz yakını çok bulanık göreceğinden beyin bulanık görüntüyü siler ve çocuk iyi ve net görmeyi öğrenemez tembel kalır. Ayrıca iki göz arasında numara farkı fazla olduğunda da, göz tembelliği ortaya çıkabilir.
 
Göz tembelliği tedavisi en geç 9-10 yaşına kadar yapılmalıdır. Bu nedenle çocukların en geç 2-3 yaşında göz muayenesigerekir. Ailede kayma (şaşılık),hipermetrop / astigmat / yüksek miyop varsa çocuklarında takip edilmeleri gereklidir.
 
Okul çağına gelmiş çocukların okula başlamadan önce muayene edilmeleri, okulda  göz problemine bağlı öğrenme güçlüğünü önler.

Göz tembelliği neden olur?

Göz tembelliği, tıbbi olarak "ambliyopi" olarak adlandırılır, ve genellikle çocukluk döneminde gelişen bir göz sorunudur. Göz tembelliği, bir gözün veya her iki gözün görme yeteneğinin normalden düşük seviyede olması durumunu ifade eder. Göz tembelliği genellikle çocuklukta gelişir, çünkü çocuğun görme sistemi hala gelişim halindedir ve beyin bu dönemde öğrenmeyi en iyi şekilde adapte edebilir.

Göz tembelliğine neden olan başlıca faktörler şunlar olabilir:

• Göz Uyum Problemi: İki gözün uyum sağlayamadığı durumlar, beynin bir gözün görüntüsünü baskılamasına ve diğer gözü tercih etmesine yol açabilir. Örneğin, bir göz farklı bir numaraya sahipse veya bir gözde astigmatizma gibi görme problemleri varsa, bu durum göz tembelliğine neden olabilir.
• Göz Kapama veya Göz Kapanması: Bir gözün sürekli kapalı olması veya gözlük kullanılmadığında kapanması, göz tembelliğine yol açabilir. Bu durum, ışığın göze girmesini engelleyerek görme gelişimini etkileyebilir.
• Bulanık Görme veya Yüksek Gözlük Numarası: Bir gözde görüş bulanıklığı veya yüksek miyopi, hipermetropi veya astigmatizma gibi yüksek numaralar varsa, beyin bu gözün görüntüsünü baskılayarak diğer gözü tercih edebilir.
• Göz Kapaklarındaki Problemler: Göz kapaklarındaki düzensizlikler veya kas problemleri, göz tembelliğine neden olabilir.
• Yanlış İzleme veya Tedavi Eksikliği: Göz tembelliği durumunda erken müdahale edilmezse veya düzenli tedavi uygulanmazsa, görme sorunları kalıcı hale gelebilir.

Göz Tembelliği Belirtileri

• Okurken yada televizyon izlerken başını sürekli bir yöne çevirme,
• Başını eğme,
• Bir gözünü kapalı tutma,
• Sık sık göz ovalama kırpma,Gözlerini kısarak bakma,
• Okur veya yazarken çok yakından bakma, satır kaydırma veya  parmakla takip etme,
• Kısa sürede dikkat dağılması,
• Sık baş ağrısı  şikâyetleri varsa çocuğunuzun gözü bozuk olabilir.

Göz Tembelliği Tedavisi

Göz tembelliği (ambliyopi) tedavisi, genellikle çocukluk döneminde daha etkili olmak üzere, görme sisteminin gelişimi sırasında gerçekleştirilir. Tedavi, göz tembelliğine neden olan faktörlere ve hastanın yaşına bağlı olarak değişebilir. Tedavi yöntemleri şunlar olabilir:

• Gözlük veya Kontakt Lensler: Eğer göz tembelliği nedeni görme sorunlarına dayanıyorsa, uygun gözlük veya lensler kullanmak görüşü düzeltebilir. Gözlük veya lensler, görme kusurlarını düzeltirken aynı zamanda zayıf gözün daha iyi kullanılmasını sağlayabilir.
• Göz Kapama (Oklüzyon) Tedavisi: Sağlam gözü baskılayarak, zayıf gözün daha fazla çalışmasını sağlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi, beyin tarafından tercih edilen gözün etkisini azaltarak, zayıf gözün güçlenmesini teşvik eder. Tedavi süresi, göz tembelliğinin şiddetine ve hastanın yaşına göre değişebilir.
• Atropin Damlaları: Atropin damlaları, sağlam gözün geçici olarak kapanmasını sağlamak yerine, zayıf gözün pupili büyüterek görüşü engelleyen bir tedavi yöntemidir. Bu, zayıf gözün daha fazla kullanılmasını sağlayarak tedavi edici etki yaratır.
• Göz Egzersizleri ve Oyunlar: Özellikle çocuklar için tasarlanmış göz egzersizleri ve oyunlar, zayıf gözün çalışmasını teşvik ederken eğlenceli bir şekilde uygulanabilir.
• Cerrahi: Nadiren, göz tembelliği fiziksel bir nedenle ilişkiliyse (örneğin, göz kapaklarında sorunlar),cerrahi müdahale gerekebilir.

Göz tembelliği tedavi edilmezse, görme yeteneği kalıcı olarak etkilenebilir. Bu nedenle çocukların düzenli göz muayenelerine tabi tutulması ve görme problemleri tespit edildiğinde hızla tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi, genellikle çocukluk döneminde daha etkili olur, ancak erişkinlerde de bazı iyileştirmeler mümkün olabilir.